38 κείμενα του Multa paucis στις 8 Μαρτίου 2002
34b. Ανέκδοτα και ιστορίες
Ένας φλύαρος κουρέας ρώτησε τον Αρχέλαο, βασιλιά της Μακεδονίας:
- Πώς θέλεις να σε κουρέψω;
Ο Αρχέλαος απάντησε:
- Σιωπηλά!
Ο Πολυκράτης, τύραννος της Σάμου, χάρισε στον ποιητή Ανακρέοντα ένα τάλαντο χρυσάφι. Ο ποιητής του το επέστρεψε λέγοντας:
- Μισώ το δώρο που θα με αναγκάσει να μην κοιμάμαι τη νύχτα.
Ένα φίδι τυλίχθηκε γύρω από το κλειδί μιας πόρτας. Οι μάντεις χαρακτήρισαν το γεγονός θαύμα. Ο Λεωτυχίδης όμως (βασιλιάς της Σπάρτης, θεώρησε αδικαιολόγητο τον χαρακτηρισμό.
- Για μένα θαύμα θα ήταν, είπε, αν τυλιγόταν το κλειδί γύρω από το φίδι και όχι το φίδι γύρω από το κλειδί.
Κάποιος ρώτησε τον Θεμιστοκλή:
- Τι θα προτιμούσες να είσαι, Αχιλλέας ή Όμηρος;
Ο Θεμιστοκλής ρωτά κι αυτός:
- Εσύ τι θα ήθελες να είσαι, νικητής στους Ολυμπιακούς αγώνες ή αυτός που αναγγέλλει τα ονόματα των νικητών;
Ρωτούσαν τον Ισοκράτη, γιατί, ενώ διδάσκει σε άλλους τη ρητορική τέχνη, ο ίδιος δεν ανεβαίνει στο βήμα για να μιλήσει. Ο Ισοκράτης απάντησε:
- Και η ακονόπετρα δεν κόβει, κάνει όμως τα μαχαίρια κοφτερά.
Ένας νεαρός άντρας ήταν ερωτευμένος με την κόρη του Πεισιστράτου (τύραννος της Αθήνας). Κάποια φορά, που τη συνάντησε στο δρόμο, τη φίλησε. Όταν το είδε αυτό η γυναίκα του Πεισιστράτου ζήτησε την παραδειγματική τιμωρία του νεαρού. Ο Πεισίστρατος όμως αρνήθηκε να τον τιμωρήσει λέγοντας:
- Αν μισούμε αυτούς που μας αγαπούν, τι πρέπει να κάνουμε μ' αυτούς που μας μισούν.
Ρώτησε κάποιος τον Σωκράτη πως θα μπορούσε να γίνει πλούσιος. Η απάντηση του Σωκράτη ήταν:
- Αν γίνεις φτωχός στις επιθυμίες.
Ο Διογένης πρόσεξε κάποτε ένα μικρό παιδί να πίνει νερό από μια πηγή με τα χέρια του. Πέταξε τότε το κύπελλο λέγοντας:
- Αυτό το μικρό παιδί με νίκησε στο θέμα της απλότητας.
Μια μέρα η Ξανθίππη έβαλε τις φωνές στον Σωκράτη και στη συνέχεια άδειασε επάνω του μια λεκάνη νερό. Ο Σωκράτης, ατάραχος, είπε:
- Η Ξανθίππη κάνει ό,τι και ο Δίας: πρώτα βροντά και ύστερα βρέχει.
Ρώτησε κάποιος τον Αρίστιππο τι κέρδος είχε από τη φιλοσοφία. Ο Αρίστιππος του εξομολογήθηκε:
- Χάρη στη φιλοσοφία μπορώ να συναναστρέφομαι άφοβα όλους τους ανθρώπους.
Ζητούσαν την κόρη του Θεμιστοκλή σε γάμο, ένας καλός άντρας και ένας πλούσιος. Ο Θεμιστοκλής προτίμησε τον καλό λέγοντας:
- Προτιμώ άντρα χωρίς χρήματα παρά χρήματα χωρίς άντρα.
Όταν ο Αριστοτέλης ρωτήθηκε γιατί ο έρωτας προτιμά τα όμορφα πρόσωπα, έδωσε την απάντηση:
- Μόνο από τυφλό άνθρωπο μπορεί να γίνει μια τέτοια ερώτηση.
Κάποιος παρακαλούσε τον ποιητή Σιμωνίδη να του γράψει ένα εγκωμιαστικό ποίημα και του έλεγε ότι θα του χρωστά ευγνωμοσύνη, γιατί δεν είχε χρήματα να του δώσει. Ο Σιμωνίδης του είπε:
- Έχω στο σπίτι μου δυο δοχεία, το ένα για να βάζω μέσα τις ευγνωμοσύνες και το άλλο για τα λεφτά. Όταν βρίσκομαι σε ανάγκη, ανοίγω το πρώτο δοχείο και το βρίσκω γεμάτο, ενώ το δεύτερο και χρήσιμο το βρίσκω άδειο.
Ο Σωκράτης έλεγε στους συμπολίτες του που έβγαζαν βουλευτές και άλλους αξιωματούχους με κλήρο:
- Γιατί δεν βγάζετε με κλήρο και πλοίαρχους, αρχιτέκτονες και άλλους τεχνίτες;
Ρώτησε κάποιος τον Αγησίλαο:
- Γιατί οι Σπαρτιάτες αφήνουν μακριά μαλλιά;
Ο Αγησίλαος απάντησε:
- Γιατί είναι ο πιο ανέξοδος στολισμός.
Όσο αποκρουστικός και να ήταν εμφανησιακά ο μεγάλος διπλωμάτης της Γαλλίας ο Ταλεϋράνδος, είχε μεγάλες επιτυχίες με τις γυναίκες, πράγμα το οποίο δεν πρέπει να μας εκπλήσσει.
Μια μέρα δυο διάσημες γυναίκες, μια ωραία και μια άσχημη, οι οποίες διεκδικούσαν την πρώτη θέση στην καρδιά του, τον πίεζαν να πάρει θέση σχετικά με αυτό το θέμα και ο Ταλεϋράνδος απαντούσε με αυτές τις αόρατες φράσεις που έχει εφεύρει η ευγένεια για να αντικαταστήσει την ειλικρίνεια. Η μία από τις κυρίες, η πιο άσχημη, προσπάθησε να τον παγιδεύσει:
- Ας υποθέσουμε, του είπε, ότι βρισκόμαστε και οι τρεις σ' ένα πλοίο, ότι πιάνει μεγάλη θαλασσοταραχή, ότι το πλοίο βουλιάζει κι εσείς υποθέτουμε ότι είστε δεινός κολυμβητής. Ποια από τις δυο μας θα προσπαθούσατε να σώσετε;
- Μα τη φίλη σας, κυρία μου, είπε ο σοφός άντρας, γυρνώντας προς τη μεριά της. Θα υποθέσω με τη σειρά μου ότι κι εσείς είστε δεινή κολυμβήτρια!
Μια φορά ο Δουμάς ήταν προσκεκλημένος στο σπίτι ενός διάσημου γιατρού του Παρισιού. Ο γιατρός παρακάλεσε τον Δουμά να γράφει κάτι στο βιβλίο επισκεπτών και εκείνος έγραψε: "Από τότε που ο γιατρός Γκιστάλ θεραπεύει ολόκληρες οικογένειες πρέπει να κλείσουμε τα νοσοκομεία. Ο γιατρός χαρούμενα φώναξε:
- Με κολακεύετε!
Τότε ο Δουμάς χαμογέλασε και συμπλήρωσε "και να χτίσουμε δυο νεκροταφεία".*
Τον Ιπποκράτη ρωτήσανε:
- Λένε πως η ιδιοφυΐα είναι αρρώστια. Τι λες εσύ;
- - Ναι, απάντησε ο Ιπποκράτης, όμως δυστυχώς δεν είναι μεταδοτική.*
Ο μουσικοσυνθέτης Βασίλι Σολοβγιόφ-Σεντόι μια φορά είπε στον φίλο του τον διάσημο μουσικοσυνθέτη Βανό Μουραντέλι:
- Βανό, εσύ δεν είσαι μουσικοσυνθέτης.
- Γιατί δεν είμαι φίλε μου;
- Για κοίτα το επώνυμό σου. Αντί για "μι" εσύ έχεις "μου", αντί για "ρε" έχεις "ρα", αντί για "ντο" έχεις "ντε" και τελικά αντί για "λα" εσύ έχεις το "λι".*
Όταν ένας φίλος του Αϊνστάιν τον ρώτησε γιατί για νίψιμο και για ξύρισμα χρησιμοποιεί ένα κομμάτι σαπούνι, ο μεγάλος επιστήμονας απάντησε:
- Δυο κομμάτια σαπούνι για μένα είναι πολύ περίπλοκο.
34c. Σκέψεις
Για όλα τα δράματα του αιώνα μας, για τους ολοκληρωτισμούς, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, την πολιτική καταπίεση, τις ανθρώπινες τραγωδίες ευθύνεται το πνεύμα της ουτοπίας.
Αγνώστου
Οι τεχνοκράτες είναι οι νέοι παπάδες του κόσμου. Θρησκεία τους, η επιχειρηματική επιτυχία. Αξίες τους, η ανάπτυξη και το κέρδος. Ευαγγέλιο, οι εκτυπώσεις του κομπιούτερ. Αγία Τράπεζα, το τραπέζι των συσκέψεων.
Η ανθρωποδύναμη των πωλητών μεταφέρει τα μηνύματά τους στον κόσμο.
Αγνώστου
Πρέπει να προσδιορίσουμε τις πιέσεις που συνιστούν την κουλτούρα της εξάρτησης: καταναλωτισμός, υλισμός, εργασιομανία και να λάβουμε μέτρα: άδειες, ελαστικό ωράριο που ελαχιστοποιούν την τάση για γρήγορα αποτελέσματα.
Αγνώστου
Οι Έλληνες ήταν οι πρώτοι που έθεσαν τις σωστές ερωτήσεις. Γιατί υπάρχω; Από πού προέρχομαι; Που βαδίζω;
Δεν έδωσαν απάντηση, και αυτό μου αρέσει.
Αγνώστου
Τα μεγάλα έργα τέχνης δεν δίνουν ποτέ μια σαφή απάντηση, άρα επιδέχονται πολλές ερμηνείες. Γι' αυτό και ένα μεγαλειώδες έργο τέχνης προκαλεί το ενδιαφέρον να επιστρέψεις πάλι σ' αυτό. Ένα μεγάλο έργο είναι μια μάνα που γεννά συνεχώς ιδέες, σκέψεις, αντιδράσεις.
Αγνώστου
Η κοινωνία θα σου δώσει το κάθε τι, αν της παραδώσεις την ελευθερία σου.
Θα σου δώσει σεβασμό, θα σου δώσει μεγάλα πόστα στην ιεραρχία, στη γραφειοκρατία, θα υποχρεωθείς όμως να βάλεις στην άκρη ένα πράγμα: την ελευθερία σου, την ατομικότητά σου. Θα πρέπει να είσαι ίνας αριθμός μέσα στο πλήθος.
Οσσό
Η λεγόμενη "εξύβριση αρχής" είναι η αδυναμία κάθε κατεστημένου. Και η αρχή, που το γόητρο της χρειάζεται κατοχύρωση από τον ποινικό νόμο, είναι για να την κλαις. Πολύ πιο σωστό θα έβρισκα να θεσπισθεί σαν αδίκημα ποινικό η κολακεία.
Α. Πανσέληνος
Είναι μεγάλο ευτύχημα ότι ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του φιλοσοφία. Αυτός ο διαφορετικός τρόπος του σκέπτεσθαι μας εμποδίζει από του να γίνουμε αγέλη.
Γ. Χουρμουζιάδης
Με τον Σωκράτη συνέβηκε ό,τι και με τον Χριστό: βάδισαν κι οι δύο στο θάνατο, επειδή τελικά δε μπόρεσε η καλοσύνη και η σοφία να νικήσουν την ανθρώπινη αχαριστία και αμάθεια.
Λ. Ουσταμπασίδης
Αχ, αυτές οι ιδεολογίες, οι θρησκείες! Αυτές οι πλάνες, οι τραυματισμένες αλήθειες, πόσο καταταλαιπώρησαν τον κόσμο και της κοινωνίες, αλλά και πόσο είναι συνυφασμένες και ζυμωμένες μαζί του! Οραματίζονται τη αλήθεια, και στην άγνοιά τους θεοποιούν την πλάνη! Λαχταρούν την ελευθερία και προετοιμάζουν τη σκλαβιά τους! Δύο υπέρτατες αξίες στη ζωή, η αλήθεια και η ελευθερία. τραυματίστηκαν ανεπανόρθωτα!
Α. Χρύσας
Όταν κάποιος μου λέει: "Μου αρέσει η θάλασσα, δεν μου αρέσει το βουνό" έχω την εντύπωση πως δεν καταλαβαίνει ούτε από θάλασσα ούτε από βουνό. Το ίδιο και στην ποίηση, όταν κάποιος καταλαβαίνει ένα της είδος και το άλλο όχι, φοβάμαι πως δεν καταλαβαίνει κανένα σωστά και βαθιά.
Κ. Τσάτσος
Έχουμε και το καλό ψέμα. Το ψέμα στην ανατροφή των παιδιών. Το ψέμα στο κρεβάτι που ετοιμοθάνατου. Το ψέμα του στρατηγού για να ψυχώσει τους στρατιώτες του. Το ψέμα του πολιτικού για να αποφευχθεί ο οικονομικός πανικός και η οικονομική κατάρρευση. Το καλό ψέμα είναι χρέος. Όσο είναι χρέος η παιδεία και η στήριξη των ασθενέστερων.
Χρέος σου δεν είναι να λες την αλήθεια, αλλά να οδηγείς προς το σωστό. Και προς το σωστό οδηγείς, σπάνια λέγοντας το "καλό" ψέμα. Την αλήθεια τη λες στους ώριμους, τους ικανούς να τη βαστάξουν, στους άλλους λες το "καλό" ψέμα. Ο ηγέτης που ξέρει να πει και την αλήθεια και το καλό ψέμα, ανάλογα με τις περιστάσεις, στέκει επάνω από όλους, ώριμους και άωρους.
Κ. Τσάτσος
Είναι εντελώς άχρηστο να δώσει κανείς σημασία στην πληθώρα απόψεων που διατυμπανίζονται μέσω του προφορικού λόγου ή μέσω της γραφής. Όλες αυτές οι απόψεις είναι σχεδόν πάντα κακές αντιγραφές κάποιας πρωτοτυπίας που το νόημά της έχει πια σβηστεί από το χρόνο και από τα γεγονότα. Πίσω από τον υπάλληλο υπάρχει ένας υπαγορευμένος στερεότυπος τρόπος συμπεριφοράς, πίσω από τον δημοσιογράφο ένας εκδότης και πίσω από έναν κριτικό ο φόβος της πείνας.
Μ. Ζολί
Δεν μπορούμε να κρίνουμε τους ανθρώπους από αυτά τα οποία φαίνονται, αφού όσα φαίνονται δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Δεν μπορούμε να τους κρίνουμε με βάση αυτά που λένε, αφού δεν λένε αυτά τα οποία σκέφτονται. Κι ακόμα κι αν ήταν ειλικρινείς, δεν θα μπορούσαμε να τους πιστέψουμε, αφού κι αυτοί οι ίδιοι δεν γνωρίζουν αρκετά τον εαυτό τους για να μπορέσουν μα μας διαβεβαιώσουν πως πάντα θα συμβαδίζουν τα λόγια με της πράξεις τους.
Μ. Ζολί
Είστε διανοούμενος, ένας σοβαρός φιλόσοφος, έχετε τη στόφα του πολιτικού; Έχετε μήπως και ηρωική ψυχή; Και τι τους νοιάζουν όλα αυτά τους ισχυρούς; Καμιά από αυτές τις ικανότητες δεν θα σας δώσει το παραμικρό σημείο επαφής μαζί τους. Το μόνο που να μην βλέπετε και να μην ακούτε τα στραβά των ισχυρών, ώστε να τους γίνεστε συμπαθής. Αυτήν την ικανότητα σας είναι ό,τι πρέπει να πουλήσετε σε καλή τιμή.
Μ. Ζολί
34d. Προπόσεις
Ο άνδρας είναι πιο δυνατός από την γυναίκα, ο άνδρας είναι πιο έξυπνος από τη γυναίκα, ο άνδρας είναι ευγενέστερος και πιο πνευματικός από τη γυναίκα.
Ελάτε να πιούμε στην υγεία εκείνης που τον κάνει τέτοιο, για τη γυναίκα!
Σ. Λάζαρεφ
34e. Δίστιχα και τετράστιχα
Εις λόγιον αγράμματον
Τα ζώα μιλούσαν μια φορά
στην εποχή του Αισώπου,
τώρα τα ζώα γράφουνε
κ' έχουν "τουπέ" …ανθρώπου!
Κ. Σκόκος
Εις μνημείον πολυμάρμαρον
Αφού με τόσα μάρμαρα
τον πλάκωσαν τον φουκαράν
για κοροϊδία έγραψαν:
"Ας έχει γαίαν…ελαφράν!
Κ. Σκόκος
Θεραπεία
Έπασχε, πριν παντρευτεί,
πονοκεφάλους και ζάλη…
Μα της έφυγαν και πήγαν
στου…ανδρός της το κεφάλι…
Κ. Σκόκος