84 γνωμικά  και 9 κείμενα του Multa paucis στις 4 Μαΐου  2003

Το δυτικό μοντέλο ζωής επιβάλλεται, ξεριζώνει τους λαούς και τους πολιτισμούς. Η Δύση "θριαμβεύει" και ταυτόχρονα οδηγείται στην παρακμή. 
Σ. Λατούς
Να γίνονται οι χειρότερες μέρες του παρελθόντος σου, καλύτερες μέρες του μέλλοντός σου.
Κινέζικη κατάρα*
Να σου δώσει ο Θεός ως βοηθό τον βλάκα!
Εβραϊκή κατάρα*
Να σου πέσουν όλα τα δόντια εκτός ενός, που και αυτό να πονάει συνέχεια. 
Εβραϊκή κατάρα*
Καλύτερα χαστούκι από τον φίλο παρά φιλί από τον εχθρό.
Ολλανδική παροιμία*
Η ανθρώπινη ψυχή έχει περισσότερη ανάγκη του ιδανικού παρά του πραγματικού. Με το πραγματικό υπάρχει, με το ιδανικό ζει. Θέλετε, λοιπόν, να λογαριάσουμε τη διαφορά; Τα ζώα υπάρχουν, οι άνθρωποι ζουν.
Κ. Τσάτσος
Το κακό με τη φήμη είναι ότι από μακριά δείχνει ψηλή, κομψή και ενδιαφέρουσα, αλλιώτικη. Όταν ζεις με αυτήν είναι φοβερά κουραστική και δεν μπορείς να απαλλαγείς απ' αυτήν εύκολα. 
Γκ. Μπρέγκοβιτς
Δεν μπορείς να μιλήσεις για τον ωκεανό σ' έναν βάτραχο του ποταμού.
Κινέζικη παροιμία 
Φτάνει να μισήσει ένας άνθρωπος έναν άλλον άνθρωπο, για να απλωθεί σιγά σιγά το μίσος σ' ολάκερη την ανθρωπότητα. 
Ζ. Π. Σαρτρ
Ο ρατσισμός δικαιολογείται από το γεγονός ότι απ' αυτόν πηγάζουν μεγάλα οικονομικά οφέλη. 
Τζ. Σαρόν
Το σχολείο σήμερα διδάσκει τη "γραμματική" του συστήματος.
Σ. Καργάκος
Πουθενά, σε κανένα σχολείο, δεν ακούγεται έστω και μια λέξη για το γάμο.
Ι. Ξηροτύρης
Το σχολείο είναι τόπος λατρείας των προκαθορισμένων απαντήσεων.
Τζ. Χολτ
Τώρα, ένα σχολείο φωτίζει μόνον, όταν καίγεται. 
Σύνθημα αναρχικών
Ο μεγάλος καλλιτέχνης δεν είναι της εποχής του, είναι αυτός η εποχή του. 
Γ. Σεφέρης
Ο σημερινός "πολίτης" είναι πελάτης, είναι ένας υπάκουος υπήκοος.
Π. Πικάσο
Η βαθύτερη δύναμη της κοινωνικής προόδου δεν είναι ο τεχνικός που κατασκεύασε το αεροπλάνο, αλλά ο ποιητής που οραματίστηκε τον Ίκαρο.
Σ. Κωστόπουλος
Η Τέχνη είναι ο πιο σύντομος δρόμος από τον έναν άνθρωπο στον άλλον.
Ρ. Γκαρωντύ
Η ποίηση έγινε, για να διορθώσει τα λάθη του Θεού ή, εάν όχι, τότε για να δείχνει πόσο λανθασμένα εμείς συλλάβαμε τη δωρεά Του. 
Ο. Ελύτης
Τέχνη δεν είναι να απεικονίζουμε τα ωραία πράγματα, αλλά να απεικονίζουμε ωραία τα πράγματα. 
Ε. Καντ
Οι ευθύνες αρχίζουν από τα όνειρα. 
Τ. Άουντεν
Όταν οι κριτικοί διχάζονται, ο καλλιτέχνης συμφωνεί με τον εαυτό του. 
Ο. Ουάιλντ
Το ωραίο δεν είναι πάντοτε καλόν, αλλά το καλόν είναι πάντοτε ωραίο.
Α. Λίνκολν
Οι μέτριοι είναι η ισχυρότερη κοινωνική ομάδα στην Ελλάδα. Ένα αδίστακτο κρεβάτι του Προκρούστη. 
Γ. Τσαρούχης
Η τέχνη είναι μορφή εξουσίας του αισθήματος, ενώ η πολιτική είναι η εξουσία της ψυχρής λογικής.
Δ. Χορν
Το θέατρο είχε γίνει κοσμική εκδήλωση. Φτάνομε στο σημείο να έρχεται να δει το θέατρο η γούνα χωρίς άνθρωπο μέσα. 
Σ. Μουστάκας
Η τέχνη είναι ένα ψέμα που μας βοηθάει να δούμε την αλήθεια.
Π. Πικάσο
Η ποίηση δεν ανήκει σ' αυτούς που τη γράφουν, αλλά σε εκείνους που την έχουν ανάγκη. 
Π. Νερούντα
Ό,τι προσπαθούμε να θανατώσουμε τελικά μας θανατώνει. 
Μ. Χατζιδάκης
Ο ποιητής, μελετώντας το σκοτάδι, δεν έχει άλλο μέτρο από το φως. Γι' αυτό γράφει.
Μ. Χατζιδάκης
Μια ενδιαφέρουσα σκέψη μυρίζει πάντα μοναξιά. Δυστυχώς η ποδοσφαιροποίηση της ζωής είναι γεγονός. Και το χειρότερο όλων είναι ότι ποδοσφαιροποιείται και η τέχνη.
Θ. Παπαδόπουλος
Λυπάμαι όποτε πεθαίνει κάποιος με ταλέντο, γιατί η γη χρειάζεται τέτοιους ανθρώπους περισσότερο απ' ό,τι ο ουρανός. 
Τ. Λίχτενμπεργκ
Ποίηση είναι η ανάπτυξη του επιφωνήματος. 
Π. Βαλερύ
Νομίζω ότι η καλύτερη επικοινωνία με την ποίηση είναι να διαβάζουμε τα ποιήματα στο σπίτι μας, με το μάτι, και σε ώρα που νιώθουμε ανάγκη. 
Ντ. Χριστιανόπουλος
Θα φθάσει μια στιγμή που η τέχνη θα εξοριστεί για τα καλά από τη ζωή μας, που η επιρροή της πάνω στην ύπαρξη θα είναι μηδαμινή. 
Γκ. Χέγκελ
Η γραφομηχανή μου είναι το πολυβόλο μου.
Η. Έρεμπουργκ
Με την τέχνη επιζητούμε την απαλλαγή μας από τα στενά όρια της μηδαμινότητάς μας. 
Ν. Λούβαρις
Δεν είναι το έργο της τέχνης πολυτέλεια, αλλά επιούσιος άρτος του πνεύματος.
Ι. Θεοδωρακόπουλος
Για να μην καταστραφούμε από τη γνώση, έχουμε την Τέχνη. 
Φ. Νίτσε
Η τηλεόραση αστυνομεύεται από το χρήμα. Χτυπάνε το ρυθμό οι διαφημιστές και χορεύει όλος ο κόσμος.
Α. Παναγιωτοπούλου
Οι βάρβαροι θα ξαναρθούν μέσα από την τηλεόραση.
Σ. Καργάκος
Βλέποντας λιγότερο φανταζόμαστε περισσότερο. 
Ζ. Ζ. Ρουσσώ
Σε φυσικό επίπεδο η δικτατορία αντιπροσωπεύεται από το συρματόπλεγμα. Σε διανοητικό επίπεδο από τις κεραίες των τηλεοράσεων. 
Ο. Τοσκάνι
Δημοσιογραφία: κόσμος μαγικός ή ξυράφι σε χέρια πιθήκων.
Μ. Παπαδοπούλου
Θα 'ρθει καιρός που ο διάβολος θα μπει μέσα σ' ένα κουτί και θα φωνάζει. Και τα κέρατά του θα 'ναι στα κεραμίδια.
Κοσμάς ο Αιτωλός
Ανάμεσα σε κυβέρνηση χωρίς εφημερίδες και εφημερίδες χωρίς κυβέρνηση θα επέλεγα το δεύτερο. 
Τ. Τζέφερσον
Μεταξύ φιλίας και έχθρας υπάρχει μια ενδιάμεση κατάσταση που λέγεται ουδετερότητα και στηρίζεται στην αμοιβαία ανοχή. 
Κ. Καραμανλής (ο πρεσβύτερος)
Άλλα εκατό χρόνια εφημερίδας και οι λέξεις θα βρομάνε.
Φ. Νίτσε
Η μαγική δύναμη του λόγου και μόνον αυτή είναι εκείνη που έβαλε σε κίνηση τις μεγάλες χιονοστιβάδες της ιστορίας. 
Α. Χίτλερ
Λίγα λόγια, μεγάλες φιλίες.
Παροιμία
Το να έχεις πολλούς φίλους σημαίνει ότι δεν έχεις κανέναν.
Δημοσθένης
Ο αιώνας μας είναι αιώνας των γνωριμιών και όχι των φιλιών. 
Ι. Παναγιωτόπουλος
Στη χώρα μας, αν θέλεις να αποκτήσεις φίλους, πρέπει πρώτα να φροντίσεις να βρεις εχθρούς. Αν δεν υπάρχουν, πρέπει να τους επινοήσεις. Μόνο εναντίον κοινών εχθρών, θα αποκτήσεις την κοινότητα των φίλων. 
Χ. Μαλεβίτσης
Όταν το τελευταίο δέντρο καεί, ο τελευταίος ποταμός ρυπανθεί και πεθάνει το τελευταίο ψάρι, τότε ο άνθρωπος θα διαπιστώσει πως δεν μπορεί να τραφεί με χρήματα. 
Green Peace
Η ηθική ξεκινάει από τη στάση μας απέναντι στη Φύση. 
Ι. Ευαγγέλου
Πίσω στη Φύση. 
Ζ. Ζ. Ρουσσώ
Γίνε πλούσιος και το παν είναι δικό σου. Δεν υπάρχει πιο διεφθαρμένη σκέψη απ' αυτήν. 
Φ. Ντοστογιέφσκι
Εκείνος που ενθουσιάζεται από τα μικροπράγματα, μπορεί να στεναχωρηθεί από κάθε ασήμαντο γεγονός.
Ταλμούδ*
Η κατάρα αφυπνίζει, η ευλογία χαλαρώνει.
Ου. Μπλέϊκ*
Τα μικροπράγματα μας στενοχωρούν περισσότερο απ' όλα: πιο εύκολα να αποφεύγεις τον ελέφαντα, παρά τη μύγα.
Γκ. Σω*
Στις σοβαρές υποθέσεις οι άνθρωποι εκδηλώνονται έτσι όπως τους αρμόζει να είναι, στα μικροπράγματα: έτσι όπως είναι στην πραγματικότητα.
Ν. Σαμφόρ*
Για το μικρό ον που λέγεται άνθρωπος, δεν υπάρχουν μικροπράγματα. Μόνο δίνοντας σημασία στα μικροπράγματα, εμείς κατακτάμε τη μεγάλη τέχνη να υποφέρουμε λιγότερο και να χαιρόμαστε περισσότερο.
Σ. Τζόνσον*
Η ζωή είναι όλο κι όλο περίττωμα του Απόλυτου Πνεύματος.
Ι. Πολιακόφ*
Ταλέντο: τρέλα βαλμένη στο κλουβί της σύνεσης.
Ι. Πολιακόφ*
Ο κόσμος δεν βασίζεται πάνω σε τρία ελέφαντα, ούτε στους τρεις κήτους. Ο κόσμος στέκεται πάνω σε τρία τεράστια γουρούνια: βρώμικα, δυσώδεις και λαίμαργα.
Ι. Πολιακόφ*
Ο χρόνος είναι ένα ασταμάτητο ποτάμι ακαθαρσιών, στο οποίο δεν υπάρχει η ανάγκη να μπεις δυο φορές, γιατί αρκεί μια φορά, για να λερωθείς για πάντα.
Ι. Πολιακόφ*
Η ζωή πάντα χειροτερεύει, όταν προσπαθείς μεθοδικά να την καλυτερεύεις.
Ι. Πολιακόφ*
Ο άνθρωπος: το μοναδικό ζώο που προκαλεί στους άλλους πόνο και ταυτόχρονα δεν έχει άλλο σκοπό.
Α. Σοπενάουερ*
Το βασανιστήριο ρωτάει, ο πόνος απαντάει…
Αγνώστου*
Αγάπη: πονόδοντος στη καρδιά.
Χ. Χάινε*
Δε θα ήθελα να μοιάζω τους ανθρώπους που όλη την ημέρα παραπονιούνται για τον πονοκέφαλο, ενώ τη νύχτα πίνουν κρασί το οποίο προκαλεί αυτό το πονοκέφαλο.
Χ. Χάινε*
Οι ανώριμες ταξινομήσεις και οι λαθεμένες γενικεύσεις είναι η κατάρα της οργανωμένης ζωής.
Μπ. Σω*
Επιστήμονας γίνεται ο μαθητής που δεν κατάφερε να μάθει όλες τις άχρηστες γνώσεις που του έδωσαν στο σχολείο.
Ε. Ιόκελ*
Δεν υπάρχει πιο δυνατός πόνος απ' αυτόν που προκαλούν ο ένας στον άλλον οι ερωτευμένοι.
Σ. Κόνολι*
Κατάρα στα συμφέροντα του πολιτισμού, ακόμα και στον ίδιο τον πολιτισμό, εάν για να συντηρηθεί πρέπει να ταπεινωθεί ο άνθρωπος.
Φ. Ντοστογέφσκι*
Εμπειρία: το σχολείο όπου ο άνθρωπος γνωρίζει πόσο ανόητος ήταν πριν.
Χ. Σω*
Την ευημερία του κράτους εξασφαλίζουν όχι εκείνα τα λεφτά που μαζεύουν οι υπάλληλοι του, αλλά εκείνα που άφησαν στις τσέπες των πολιτών.
Ι. Έτβες (παράφραση)*
Ο πολίτης πρέπει να πληρώσει τους φόρους με ίδιο αίσθημα με το οποίο ο ερωτευμένος δίνει την αγαπημένη του δώρα.
Νοβάλις*
Η μόρφωση είναι ο πιο σίγουρος δρόμος προς την ευημερία. Αλλά πολύ λίγοι δάσκαλοι των σχολείων είναι απόδειξη αυτού του ισχυρισμού.
Αγνώστου*
Το σχολείο μας ετοιμάζει για ζωή στον κόσμο που δεν υπάρχει.
Α. Καμύ*Ο
Ο άνθρωπος που δεν πρόλαβε να γίνει παιδί, θα είναι κακός πολίτης.
Φ. Ντοστογέφσκι*
Η δημοκρατία είναι μια λανθασμένη παραδοχή, ότι η πλειοψηφία των πολιτών έχει πάντα δίκιο. 
Ε. Ουάϊτ*
Ψηφοφορία: πραγματοποίηση του δικαιώματος του ελεύθερου πολίτη να ρίχνει το βάρος της διακυβέρνησης στους ώμους τον λατρευτών της εξουσίας.
Α. Μπιρς (παράφραση)*
Το σχολείο της δυστυχίας είναι το καλύτερο σχολείο.
Β. Μπελίνσκι*
Το σχολείο δεν δίνει πάντα γνώσεις, πολλές φορές μόνο απολυτήριο.
Ε. Κασέεφ*

34b Ανέκδοτα και ιστορίες

Μια φορά τον Ε. Χεμιγκουέϊ ρώτησαν:
- Είναι αλήθεια, ότι αν βαδίζεις κρατώντας μπροστά σου μια δάδα, τότε το λιοντάρι ποτέ δεν θα σ' επιτεθεί. 
Ο συγγραφέας απάντησε:
- Εξαρτάται με τι ταχύτητα θα βαδίζετε.

Έναν γέροντα επισκέφθηκε μια νεαρή γυναίκα και του λέει: 
- Αξιότιμε, νηστεύω εδώ και έξι βδομάδες, και καθημερινά μελετάω την Κενή και Παλιά Διαθήκη.
Ο γέροντας ρώτησε:
- Έγινε για σένα η πενιχρότητα, ίδια με την αφθονία;
- Όχι, απάντησε η γυναίκα. 
- Η ατιμία με το εγκώμιο;
- Όχι.
- Οι εχθροί με τους φίλους;
- Όχι. 
- Τότε, είπε ο σοφός γέροντας, πήγαινε και συνέχυσε, ακόμη δεν απέκτησες τίποτα.*

Μια φορά ο Λάο-Τσε με τους μαθητές του περνούσε μέσα από το δάσος όπου οι υλοτόμοι έκοβαν δέντρα. Εκατόν υλοτόμοι χτυπούσαν τα δέντρα με τσεκούρια και το δάσος ήταν γεμάτο με πεσμένα δέντρα. Εδώ ο Λάο-Τσε αντιλήφθηκε ένα δέντρο που δεν το έκοψαν οι υλοτόμοι. Το δέντρο είχε λοξό, καμπύλο κορμό με πολλά κλαδιά. Ο Δάσκαλος έστειλε τους μαθητές να ρωτήσουν, γιατί δεν έκοψαν αυτό το δέντρο.
- Είναι άχρηστο, απάντησε ο παλιότερος υλοτόμος, απ' αυτό το δέντρο δεν μπορείς να κάνεις τυπωτά, ούτε καυσόξυλα.
Όταν την απάντηση μετέφεραν στον Λάο-Τσε εκείνος είπε στους μαθητές του:
- Να είστε σαν αυτό το δέντρο, να μάθετε να είστε άχρηστοι, τότε κανένας δε θα σας πειράζει. Αυτό το δέντρο είναι σοφό. Κοιτάξτε γύρο του τα πεσμένα δέντρα, ήταν ίσια, λυγερά και ψηλά. Φαίνεται πως αυτά τα ψηλά δέντρα ήταν υπερήφανα για τον εαυτό τους και έγιναν για κάποιους χρήσιμα. Να είστε ανώφελοι και άχρηστη, δηλαδή μην γίνεστε εμπόρευμα, πράμα το οποίο μπορεί κανείς να το πουλήσει και να το αγοράσει.*

Δίπλα στο δρόμο υπήρχε ένα μικρό ξεραμένο δέντρο. Τη νύχτα, τον δρόμο περνούσε ένας κλέφτης και όταν είδε το δέντρο φοβήθηκε, γιατί σκέφτηκε πως είναι ένας αστυνόμος. Πέρασε ένας ερωτευμένος νεαρός και η καρδιά του γέμισε με χαρά, γιατί του φάνηκε πως είναι η αγαπημένη του. Ένα παιδί που περνούσε μαζί με τη μητέρα του είδε το δέντρο και άρχισε να κλαίει, γιατί νόμισε ότι είναι φάντασμα. 
Βλέπουμε τον γύρω κόσμο σύμφωνα με αυτό που είμαστε εμείς οι ίδιοι.*

Ο Λιν-Τσι διηγείται: όταν ήμουν νεαρός μου άρεσε να κάνω βόλτες με τη μικρή βάρκα μου. Μπορούσα ώρες να περιπλανιέμαι μες στη λίμνη. 
Μια νύχτα καθόμουν στη βάρκα με κλειστά μάτια. Ξαφνικά κάτι χτύπησε τη βάρκα μου. Εξοργισμένος σηκώθηκα, ήμουν έτοιμος να μαλώσω με τον άνθρωπο που με ενόχλησε, αλλά είδα μια άδεια βάρκα. Η οργή μου έπεσε στο κενό. Δε μου έμεινε τίποτα να κάνω, παρά να ξανακαθίσω, να κλείσω τα μάτια μου και ν' αρχίσω να μελετάω την οργή μου. Εκείνη τη στιγμή έκανα το πρώτο βήμα προς τον εαυτό μου. Αυτήν την ήσυχη νύχτα πλησίασα την ψυχή μου. Η άδεια βάρκα έγινε ο δάσκαλός μου.
Μετά πολλές φορές όταν κάποιος ήθελε να με προσβάλλει και μέσα μου ξυπνούσε η οργή, εγώ γελούσα και έλεγα:
- Και αυτή η βάρκα είναι άδεια.*

Ο Κώστας αποφάσισε ν' αλλάξει αυτόν τον κόσμο. Αλλά ο κόσμος είναι τόσο μεγάλος και ο Κώστας τόσο μικρός. Τότε ο Κώστας αποφάσισε ν' αλλάξει την πόλη του, αλλά η πόλη είναι τόσο μεγάλη και ο Κώστας τόσο μικρός. Τότε ο Κώστας αποφάσισε ν' αλλάξει την οικογένειά του, αλλά η οικογένειά του Κώστα είναι μεγάλη, μόνο παιδιά έχει έξι. Έτσι ο Κώστας έφτασε σ' αυτό το μοναδικό που ήταν ικανός ν' αλλάξει, στον εαυτό του.

Ένας βασιλιάς μιλούσε με έναν σοφό:
- Τι είναι το φως του ανθρώπου;
- Ο ήλιος, βασιλιά μου, απάντησε ο σοφός.
- Μετά τη δύσει του ηλίου, τι είναι το φως για τον άνθρωπο;
- Το φεγγάρι.
- Όταν δύει ο ήλιος και σβήνει το φεγγάρι, τότε;
- Τότε η φλόγα είναι το φως.
- Αν δύει ο ήλιος, και σβήνει το φεγγάρι και η φλόγα, τότε τι είναι το φως;
- Η ομιλία. Ο άνθρωπος, πάει εκεί που ακούγεται φωνή, αν και εκεί δεν μπορεί να δει ούτε το δικό του χέρι.
- Αν όμως βασίλεψε ο ήλιος, έσβησε το φεγγάρι και η φλόγα, σταμάτησε η ομιλία, τότε τι αποτελεί φως για τον άνθρωπο; Τι μείνει για τον άνθρωπο μέσα σε απόλυτο σκοτάδι και απόλυτη σιγή, όταν μείνει με τον εαυτό του;
- Τότε το μοναδικό στήριγμα-φως και πηγή ζωής για τον άνθρωπο είναι η εσωτερική δύναμη, η ικανότητα να μη φοβάται τη μοναξιά. Ο πιο δυνατός άνθρωπος είναι εκείνος που αγαπάει τη μοναχικότητα.*

Ιστορίες του βουδισμού ζεν

Ο μαθητής ρώτησε τον Δάσκαλο: 
- Κατά πόσο είναι σωστά και αληθινά τα λόγια, ότι την ευτυχία δεν τη φέρνουν τα λεφτά. 
Ο Δάσκαλος είπε, ότι αυτά τα λόγια είναι απολύτως αληθινά και αυτό είναι εύκολο να το αποδείξεις. Γιατί με λεφτά μπορείς ν' αγοράσεις κρεβάτι, αλλά όχι τον ύπνο? φαγητά, άλλα όχι την όρεξη? φάρμακα, αλλά όχι την υγεία? υπηρέτες, αλλά όχι φίλους, γυναίκες, αλλά όχι αγάπη? σπίτι, αλλά όχι οικογενειακή εστία? διασκέδαση, αλλά όχι χαρά? μόρφωση, αλλά όχι εξυπνάδα.*

Μια φορά στον Δάσκαλο ήρθε ένας νεαρός και ζήτησε να γίνει μαθητής του.
- Γιατί το θέλεις, ρώτησε ο Δάσκαλος.
- Θέλω να γίνω δυνατός και ακατανίκητος.
- Τότε να γίνεις! Να είσαι πάντα καλός, ευγενικός και προσεκτικός. Η καλοσύνη και η ευγένεια θα σου φέρνουν την αγάπη των άλλων. Η ψυχή σου θα γίνει καθαρή και έξυπνη και σαν συνέπεια δυνατή. Η προσεκτικότητα θα σε βοηθήσει να αντιλαμβάνεσαι τις πιο λεπτές αλλαγές, και αυτό θα σου δώσει τη δυνατότητα να βρεις τον δρόμο για ν' αποφασίζεις τη σύγκρουση, δηλαδή να κερδίζεις τη μονομαχία χωρίς να την αρχίζεις. Ενώ αν μάθεις να προλαμβάνεις τις διενέξεις, τότε θα είσαι ακατανίκητος.
Ο νεαρός έφυγε, αλλά μετά από μερικά χρόνια επέστρεψε στον Δάσκαλο.
- Τι θέλεις αυτήν τη φορά ρώτησε ο Δάσκαλος. 
- Ήρθα να δω τη κάνετε, πώς είστε, μήπως χρειάζεστε κάποια βοήθεια…
Και τότε ο Δάσκαλος τον δέχτηκε ως μαθητή.*