Sofia

 70 γνωμικά  και 45 κείμενα του Multa paucis στις 1 Οκτωβρίου  2004

Έχουμε δυο είδη κανονισμών: τους νόμους και την «ετικέτα». Το νομικό δίκαιο μας προστατεύει από το να σκοτώσουμε ο ένας τον άλλον. Τo savoir-vivre μας προστατεύει από να τρελαίνουμε ο ένας τον άλλον.
Τζ. Μάρτιν
Το πιο δύσκολο πράγμα που πρέπει να αντιμετωπίσουν τα νέα παιδιά σήμερα, είναι το να μάθουν καλούς τρόπους χωρίς να τους βλέπουν.
Φ. Άστερ
Η μουσική είναι ένας μεσίτης μεταξύ της ζωής του νου και ζωής των αισθημάτων.
Λ. Μπετόβεν*
Η μοναξιά είναι η φίλη της θλίψης, ενώ η μοναχικότητα είναι η συνοδοιπόρος της πνευματικής ανύψωσης.
Χ. Γκιμπράν*
Το πιο ήσυχο μέρος, όπου ο άνθρωπος μπορεί να απομονωθεί είναι η ψυχή του. Όσο μπορείς πιο συχνά να διαφεύγεις σ’ αυτό το μέρος και να αντλείς απ’ εκεί καινούριες δυνάμεις.
Μ. Αυρήλιος*
Ο άνθρωπος εκδηλώνεται στις πράξεις του και όχι στις σκέψεις του, όσο ευγενικές και να είναι αυτές οι σκέψεις.
Τ. Κάρλεϊλ*
Εκείνος που θέλει να ταρακουνήσει τον κόσμο ας ταρακουνήσει τον εαυτό του.
Σωκράτης*
Ο καθένας αξίζει τόσο, όσο αξίζει αυτό για το οποίο κοπιάζει.
Μ. Αυρήλιος*
Ν’ αγαπάς τη ζωή σημαίνει να ξέρεις τον τρόπο να ξεχνάς όλα τα κακά και να κρατάς στη μνήμη σου όλα τα καλά.
Μ. Πρίσβιν*
Το βασικό που μαθαίνει τον άνθρωπο η ζωή δεν είναι ότι η ζωή είναι γεμάτη βάσανα, αλλά ότι από τον ίδιο τον άνθρωπο εξαρτάται, αν θα καταφέρνει να μετατρέψει τα βάσανα σε καλό, δηλαδή να τα κάνει χαρά.
Ρ. Ταγόρας*
Το να γίνεσαι είναι αρρώστια, το να είσαι είναι υγεία.
Όσσο
Το αύριο σημαίνει απλώς αυτό που δεν έρχεται ποτέ. Είναι αναβολή της ζωής. Είναι μια άτολμη στρατηγική για να εξακολουθείς να υποφέρεις.
Όσσο
Ολόκληρος ο κόσμος έχει γίνει κόλαση, εξαιτίας της λανθασμένης παιδείας. Οποιαδήποτε παιδεία είναι βασισμένη στην ιδέα της φιλοδοξίας πρόκειται να προκαλέσει κόλαση πάνω στη γη.
Και τα έχει καταφέρει.
Όσσο
Ο κόσμος είναι ελεεινός μόνο για ελεεινούς ανθρώπους και είναι κενός μόνο για κενούς ανθρώπους.
Λ. Φόιερμπαχ*
Ο διαλογισμός είναι η ουσιαστική θρησκεία, η μοναδική θρησκεία. Τίποτε άλλο δεν χρειάζεται. Κάθε τι άλλο είναι απλώς άχρηστο τελετουργικό.
Όσσο
Η κοινωνία σε θέλει να είσαι απλώς ένα φωτοαντίγραφο, ποτέ ένα πρωτότυπο.
Όσσο
Αυτή η τρομερή, ακατανίκητη τάση προς την εξουσία εμφανίζεται από μια κενότητα μέσα σου, από την κατωτερότητά σου.
Όσσο
Τα έθνη και οι θρησκείες έχουν δημιουργηθεί από τους παπάδες και τους πολιτικούς. Από τη στιγμή που θα τελειώσει η επιρροή τους, θα τελειώσουν επίσης και οι θρησκείες και τα έθνη.
Όσσο
Τα έθνη πρέπει να εξαφανιστούν και με την εξαφάνιση των εθνών εξαφανίζεται και η ίδια πολιτική.
Όσσο
Η γνώση είναι ζωντανή μόνο όταν τη γνωρίζεις εσύ ο ίδιος, όταν είναι άμεση εμπειρία. Όταν όμως την ξέρεις από τους άλλους, δεν είναι ζωντανή εμπειρία, δεν είναι γνώση, είναι απλώς μνήμη.
Όσσο
Ένας ελεύθερος άνθρωπος ανήκει στον εαυτό του και σε κανέναν άλλον. Ένας ελεύθερος άνθρωπος είναι απλώς μια ενέργεια, χωρίς όνομα, χωρίς μορφή, χωρίς φυλή, χωρίς έθνος.
Όσσο
Αυτό που σε κάνει περισσότερο μακάριο είναι η μόνη ηθική. Αυτό που σε κάνει δυστυχισμένο είναι η μόνη αμαρτία.
Όσσο
Νου για τους άλλους, διαλογισμό για τον εαυτό σου. Νου για τους άλλους, μη-νου για τον εαυτό σου.
Όσσο
Η ζωή δεν είναι ένας γρίφος για να τον λύσεις.
Η ζωή είναι ένα μυστήριο για να το ζήσεις.
Όσσο
Οτιδήποτε είναι όμορφο μέσα σου, κρύβε το, ποτέ μην το φανερώσεις.
Όσσο
Ο αληθινός άνθρωπος παραμένει συνηθισμένος, εντελώς συνηθισμένος. Κανένας δεν ξέρει ποιος είναι, κανένας δε ξέρει τι θησαυρό κουβαλάει μέσα του. Ποτέ δεν διαφημίζει, ποτέ δεν προσπαθεί να προβάλει.
Εμείς όμως γιατί διαφημίζουμε; Εξαιτίας του Εγώ. Δεν είσαι ικανοποιημένος από τον εαυτό σου. Είσαι ικανοποιημένος μόνο όταν σε εκτιμούν οι άλλοι.
Όσσο
Η ζωή γίνεται κατανοητή μέσα από το διαλογισμό. Είναι μια είσοδος προς τα μέσα.
Όσσο
Οι επιθυμίες είναι προβολές, δεν είναι αληθινές ανάγκες.
Όσσο
Ο άνθρωπος που μπορεί να ζει στην ανασφάλεια είναι ευτυχισμένος, επειδή αυτός είναι ο μοναδικός, που είναι ασφαλής στα χέρια της ίδιας της ζωής.
Όσσο
Δεν είμαστε ανεξάρτητοι, αλλά αλληλοεξαρτώμενοι.
Βούδας
Το πρόβλημα είναι ότι νομίζετε πως έχετε χρόνο.
Βούδας
Η υγεία είναι το σημαντικότερο δώρο, η ικανοποίηση ο μεγαλύτερος πλούτος, και η πίστη η καλύτερη σχέση.
Βούδας
Μάθετε να ανταποκρίνεστε, όχι να αντιδράτε.
Βούδας
Δεν χρειαζόμαστε περισσότερες γνώσεις, αλλά περισσότερη σοφία. Και η σοφία απορρέει από την παρατήρηση.
Βούδας
Η δύναμη και η εντιμότητα είναι τα δημιουργήματα μιας ήρεμης καρδιάς.
Βούδας
Ακόμα και ο θυμός μας μπορεί να έχει κατά βάθος έναν πυρήνα καλοσύνης.
Βούδας
Η απλότητα προσφέρει μεγαλύτερη ευτυχία από την πολυπλοκότητα.
Βούδας
Αν μπορούμε να δούμε καθαρά το θαύμα ενός και μόνο λουλουδιού, θ’ άλλαζε όλη μας η ζωή.
Βούδας
Κανένα φάρμακο δεν είναι αποτελεσματικό αν ο γιατρός δεν σταλάξει μέσα του μερικές σταγόνες από αγάπη, συμπόνια και κατανόηση προς τον άρρωστο.
Σβάϊτσερ
Η θρησκεία μου είναι να ζήσω – και να πεθάνω – δίχως να μετανιώσω.
Μιλαρέπα
Το κλειδί για να βρει κανείς την ευτυχή ισορροπία στη σύγχρονη ζωή, είναι η απλότητα.
Σ. Ρινποτσέ
Έλληνας, εκείνος που αρπάζεται από τη «σοφία των ένδοξων προγόνων» για να ξορκίσει κάπως το υπαρξιακό του κενό.
Ε. Αυλίδου
Κοινωνία: «Δούλεψε για να καταναλώνεις ό,τι λάμπει, γίνε σκλάβος και θα σου δώσω το δικό σου χρωματιστό κλουβί».
Α. Λάγκα
Η σοβαρότητα είναι άρρωστος τρόπος αντιμετώπισης της ύπαρξης.
Όσσο
Ο άνδρας με αρετή είναι απαιτητικός με τον εαυτό του, ενώ ο μικρός άνθρωπος είναι απαιτητικός με τους άλλους.
Κομφούκιος*
Ο άνδρας με αρετή λυπάται πως δεν είναι τέλειος, δεν λυπάται πως δεν είναι διάσημος.
Κομφούκιος*
Προσέξτε τον χρόνο, είναι το ύφασμα από το οποίο είναι φτιαγμένη η ζωή.
Σ. Ρίτσαρντσον*
Σεμνός δεν είναι εκείνος που αδιαφορεί για τους επαίνους, αλλά εκείνος που είναι προσεκτικός στις επικρίσεις.
Ζαν Πολ*
Εάν περπατάς τον δρόμο που έφτιαξες με τα δικά σου χέρια, τότε σίγουρα θα φτάσεις εκεί που θέλεις.
Αρχαία αιγυπτιακή ρήση*
Την μουσική ακούνε πολύ, αλλά φτάνει σε λίγους.
Μπ. Ασάφιεφ*
Δεν πρέπει να φοβόμαστε τον θάνατο, αλλά την άδεια ζωή.
Μπ. Μπρεχτ*
Καλύτερα δέκα φορές να σε ξεγελάσουν, παρά να χάνεις την πίστη στους ανθρώπους.
Ι. Τσόκε*
Αλλάξτε τις γνώμες σας, φυλάξτε τις αρχές σας. Αλλάξτε τα φύλλα, φυλάξτε τις ρίζες.
Β. Ουγκώ*
Δούλεψε, σάμπως δεν έχεις ανάγκη από λεφτά.
Αγάπησε, σάμπως ποτέ δεν γνώρισες τον πόνο.
Χόρεψε, σάμπως κανένας δεν σε βλέπει.
Τραγούδησε, σάμπως κανένας δεν σ’ ακούει.
Ζήσε, σάμπως η γη είναι παράδεισος.
Αγνώστου*
Η προσοχή είναι η μοναδική πόρτα για την ψυχή μας.
Κ. Ουσίνσκι*
Η ψυχή δεν μαθαίνει, μόνο ξαναθυμάται αυτά που πάντα ήξερε.
Ντ. Γκαφίρ*
Όπως είναι η κοινωνία, αντίστοιχες μυρωδιές αναδίδουν και οι τουαλέτες της για το κοινό.
Αγνώστου*
Ο καθένας που παντρεύεται τη Μούσα, πεθαίνει από την πείνα, ενώ εκείνος που την κάνει ερωμένη του, ζει και βασιλεύει.
Μπ. Τζόνσον*
Οι νέοι που σκοτώθηκαν στον πόλεμο, είναι σαν αφαιρούμενη από τον χρόνο άνοιξη.
Περικλής*
Πιο εύκολο να αποφεύγεις τον καυγά, παρά να βγεις απ’ αυτόν.
Σενέκας*
Αυτό είναι το μυστικό του ηρωισμού: να μην επιτρέπεις στον φόβο να συνοδεύει τη ζωή σου.
Μπ Σω*
Οι μεγάλες συμφορές δεν έχουν μεγάλη διάρκεια, ενώ η μικρές δεν αξίζουν την προσοχή σας.
Λ. Τζον*
Άλλαξε την στάση σου απέναντι στα πράγματα που σε ενοχλούν και σύντομα θα αποκτάς ασφάλεια.
Μ. Αυρήλιος*
Ορισμένα πράγματα είναι τόσο σημαντικά, που χρειάζεται να ανακαλυφθούν μόνα τους.
Π. Κοέλο
Όσο περισσότερο καταλαβαίνεις τον εαυτό σου, τόσο περισσότερο καταλαβαίνεις τον κόσμο.
Π. Κοέλο
Είναι ανώφελο να μιλάς γι’ αγάπη, γιατί η αγάπη έχει τη δική της γλώσσα και μιλάει από μόνο της.
Π. Κοέλο
Η μεγάλη αρετή όσων αναζητούν το πνευματικό μονοπάτι είναι το κουράγιο.
Π. Κοέλο
Ο Θεός κρίνει το δέντρο από τους καρπούς, όχι από τις ρίζες.
Π. Κοέλο
Ο δρόμος του προσκυνήματος είναι ο δρόμος των κοινών ανθρώπων.
Π. Κοέλο
Πόθος δεν είναι αυτό που βλέπεις, αλλά αυτό που φαντάζεσαι.
Π. Κοέλο


34a. Μύθοι, παραβολές και αλληγορίες

Μια φορά τον μεγάλο δάσκαλο των σουφί τον Μπαχαουτντίν Αλ Σαχ περιτριγυρισμένο από τους μαθητές του πλησίασε ένας περιπλανώμενος δερβίσης.
– Από πού ήρθες; τον χαιρέτησε ο δάσκαλος με συνηθισμένη φράση των σουφί.
– Δεν γνωρίζω, είπε ο δερβίσης με χαζοχαμόγελο.
Μερικοί μαθητές του Μπαχαουτντίν εξέφρασαν την δυσαρέσκειά τους από αυτήν την ασέβεια.
– Που πας; ρώτησε ο Δάσκαλος.
– Δεν ξέρω, φώναξε ο δερβίσης.
– Τι είναι ο Αλλάχ;
Γύρω τους μαζεύτηκε και άλλος κόσμος.
– Δεν έχω έννοια.
– Τι είναι κακία;
– Δεν ξέρω.
– Τι είναι δίκαιο;
– Αυτό που μου συμφέρει.
Ο κόσμος εκνευρίστηκε από τις απαντήσεις του δερβίση και τον έδιωξε.
– Ανόητοι, είπε ο Μπαχαουτντίν, αυτός ο δερβίσης παρουσίασε το μεγάλο μέρος των ανθρώπων. Εσείς τον διώξατε, ενώ εκείνος απεικόνισε εσάς, την ανοησία σας.*

Κάποτε στον κήπο του Δασκάλου ζούσε μια μαϊμού. Όλοι ξέρουμε πως οι μαϊμούδες είναι περίεργα πλάσματα, δεν ήταν διαφορετική και αυτή η μαϊμού. Άρχισε να παρακολουθεί τον Δάσκαλο. Έβλεπε τον Δάσκαλο να κάθεται σιωπηλός και να μην κάνει τίποτα και άρχισε να τον πλησιάζει. Για αυτήν ήταν μυστήριο αυτή η συμπεριφορά του ανθρώπου. Και βεβαίως για τη μαϊμού το μεγάλο μυστήριο ήταν αυτό που ο άνθρωπος κάθεται ήσυχα, χωρίς να κάνει τίποτα.
Σιγά σιγά η μαϊμού πλησίαζε τον Δάσκαλο, και όσο περισσότερο πλησίαζε, τόσο περισσότερο μεγάλωνε και το ενδιαφέρον της για αυτόν τον άνθρωπο. Η μαϊμού παρατηρούσε πως σιωπούσε όχι μόνο ο άνθρωπος, αλλά και ο χώρος γύρω του.
Η μαϊμού αγάπησε τον Δάσκαλο και να τον παρατηρήσει, έγινε μία από τις αγαπημένες της ασχολίες. Πάντα όταν έβλεπε τον Δάσκαλο στον κήπο, ερχόταν και καθόταν δίπλα του.
Μια φορά ρώτησε τον Δάσκαλο:
– Τι κάνεις; Σε παρακαλώ πες μου, γιατί θέλω να γίνω μαθήτριά σου.
Ο Δάσκαλος ένιωσε μεγάλη συμπόνια για τη μαϊμού και της είπε:
– Δεν κάνω τίποτα. Και εσύ θα μπορούσες να το κάνεις, αφού είναι κάτι πολύ απλό, είναι μη δράση. Κάτσε ήσυχα, θα ‘ρθει η άνοιξη και το χόρτο θα φυτρώνει μόνο του. Απλά κάτσε και μη μιλάς. Κάποια στιγμή, ξαφνικά θα νιώσεις μεγάλη χαρά και γαλήνη, και θα σε επισκεφθεί ο Θεός. Δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι. Η κάθε δράση είναι διαταραχή. Η δράση δημιουργεί ρυτίδες, δημιουργεί κύματα, και αφού ο νους σου είναι σε ταραχή ο Θεός δεν μπορεί να μπει μέσα σου. Ο Θεός μπαίνει όταν ο νους σου είναι ήρεμος, όταν γύρω σου κυριαρχεί η σιγή. Εκείνος μπαίνει δια της πόρτας της Σιωπής, και αυτό είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί μόνο όταν εσύ δεν κάνεις τίποτα. Λοιπόν, μπορείς να το κάνεις, μπορείς να δοκιμάσεις;
Η μαϊμού αρνητικά κούνησε το κεφάλι της και είπε:
– Φοβάμαι πως αυτό είναι αδύνατον. Εγώ νόμιζα πως είναι κάτι που θα μπορούσα να το κάνω κι εγώ, αλλά να μην κάνω τίποτα, για μένα είναι αδύνατον. Εάν μου έλεγες να φτάσω στο φεγγάρι, θα το έκανα, αν μου έλεγες να εξαφανίσω το βουνό θα το κατάφερνα. Όμως να κάτσω ήσυχα, να μην κάνω τίποτα, αυτό είναι αδύνατον. Αυτό θα ήταν αντίθετο με την φύση μου, αυτό θα με τρέλανε. Εάν ο Θεός έρχεται μέσω της σιγής, τότε ο Θεός δεν είναι για μένα, και εγώ δεν είμαι για τον Θεό.*


Τα παράβολα του Βουδισμού-ζεν

Ο μαθητής του ζεν ήρθε στον δάσκαλό του τον Μπανκέϊ και τον ρώτησε:
– Δάσκαλε, έχω χαρακτήρα που δεν μπορώ να τον δαμάζω. Πώς μπορώ να τον αλλάξω;
– Αυτό που λες είναι περίεργο, για δείξε μου τον χαρακτήρα σου, είπε ο Μπανκέϊ.
– Τώρα δεν μπορώ να τον δείξω, γιατί δεν νιώθω θυμό.
– Καλώς, φέρ’ τον και δείξε μου τον θυμό σου όταν θα εμφανιστεί.
– Μα, εγώ δεν μπορώ να τον φέρω. Αυτός εμφανίζεται ξαφνικά και σίγουρα θα τον χάσω μέχρι που να φτάσω σε σένα.
– Αυτό σημαίνει πως δεν είναι κομμάτι της δικής σου φύσης. Εάν ήταν κάτι δικό σου θα μπορούσες να τον δείξεις οποιαδήποτε στιγμή. Όταν γεννήθηκες δεν είχες θυμό. Δηλαδή τον απέκτησες απ’ έξω.
Σε συμβουλεύω, όταν ξανά θα εμφανιστεί, να χτυπάς τον εαυτό σου με ένα ραβδί μέχρι που ο θυμός δε θ’ αντέξει και θα φύγει. Και μια άλλη φορά όταν θα νιώθεις οργή και θυμό πρέπει να τρέξεις πέντε φορές γύρω από το σπίτι, να κάτσεις κάτω από το δένδρο και να παρατηρήσεις, πού έφυγε ο θυμός. Δεν πρέπει να τον συγκρατάς, δεν πρέπει να τον ελέγχεις, δεν πρέπει να τον ξεσπάς πάνω σε κάποιον.*

Τον Μπασέ, τον δάσκαλο του ζεν μια φορά ρωτήσανε:
– Επικοινωνώντας με τους μαθητές σας, συνήθως μιλάτε μαζί τους, ενώ ταυτόχρονα δηλώνετε ενάντια της ομιλίας. Εσείς λέτε: «Εκείνος που ξέρει σιωπά!», ενώ μιλάτε με τους μαθητές σας. Πώς μπορούμε να καταλάβουμε όλα αυτά;
Ο Μπασέ απάντησε:
– Μιλάνε η άλλοι. Εγώ ανθώ.*


34b. Φιλοσοφικά ανέκδοτα και ιστορίες
Η Μις Πριμ, η πιο ηλικιωμένη γεροντοκόρη, δίνει μια εισαγωγική ομιλία στο κολέγιο θηλέων:
– Τώρα κορίτσια, όποτε βγαίνετε έξω, να θυμάστε: Να μην καπνίζετε στους δρόμους, να μην συμπεριφέρεστε αναιδώς δημόσια κι όταν σας ενοχλεί ένας άνδρας, ρωτήστε τον εαυτό σας: Αξίζει μιας ώρας απόλαυση την ταπείνωση μιας ολόκληρης ζωής; Τώρα, κορίτσια, έχετε καμιά ερώτηση;
Μια φωνή από το βάθος, φώναξε:
– Πώς μπορεί κανείς να το κάνει να κρατήσει μια ώρα.

Μια μέρα ο γιος του Νασρεντίν επέστρεψε στο σπίτι από το προοδευτικό του σχολείο και έφερε ένα βιβλίο σεξολογίας. Η μητέρα του είδε το βιβλίο και ενοχλήθηκε πολύ. Όταν γύρισε ο Νασρεντίν στο σπίτι, η γυναίκα του του έδειξε το βιβλίο. Ο Νασρεντίν πήγε στο δωμάτιο του γιου του και τον βρήκε να φιλιέται μα την υπηρέτρια.
– Γιε μου, όταν τελειώσεις το μάθημά σου έλα στο καθιστικό.
Όσσο

Η βασίλισσα της Αγγλίας Ελισάβετ Α΄ μια φορά είδε πάνω σε έναν αυλικό που ήταν διπλωμάτης κάποιο ξένο παράσημο. Μαινόμενη ούρλιαξε:
– Τα δικά μου σκυλιά πρέπει να φοράνε μόνο δικά μου περιλαίμια!

Στην ερώτηση:
– Που πας, δάσκαλε, ο ραβίνος Γκίλεν απάντησε:
– Πάω να φάω και έτσι θα κάνω μια εγκάρδια υποδοχή στον επισκέπτη μου.
– Ποιος είναι αυτός που σ’ επισκέπτεται καθημερινά;
– Η ελεύθερη ψυχή μας. Μήπως δεν είναι επισκέπτης του σώματός μας; Σήμερα είναι εδώ, ενώ αύριο μπορεί να μας αποχαιρετά.

Ο Λάο-Τσε σηκωνόταν το πρωί πολύ νωρίς και έκανε μια βόλτα. Πάντα τον συνόδευε και ο γείτονας του που ήξερε ότι ο Λάο-Τσε είναι άνθρωπος της Σιωπής και στα πολλά χρόνια που τον συνόδευε δεν ξεστόμισε ούτε μια λέξη.
Μια φορά ο γείτονας είχε επισκέπτη ο οποίος επίσης ήθελε να κάνει μια βόλτα με τον σοφό. Ο γείτονας του είπε:
– Σε παρακαλώ, να μη μιλάς στην διάρκεια της βόλτας, γιατί ο Λάο-Τσε αγαπάει τη σιωπή.
Ήταν ένα πολύ όμορφο πρωί, κυριαρχούσε η σιγή, ακουγόταν μόνο το τιτίβισμα των πουλιών και ο επισκέπτης ξέχασε για την προειδοποίηση και είπε:
– Τι ωραία!
Ο Λάο-Τσε τον κοίταξε σαν να έκανε μια μεγάλη αμαρτία. Η βόλτα συνεχιστικέ για μια ώρα χωρίς κουβέντα. Όταν επέστρεψαν στο σπίτι ο Λάο-Τσε είπε στον γείτονά του με αυστηρό ύφος:
– Ο άνθρωπος είναι φαφλατάς. Μην παίρνεις ποτέ μαζί σου κανέναν άλλο. Το πρωί ήταν πραγματικά ωραίο. Αυτός ο άνθρωπος το κατέστρεψε.

Ένας άνθρωπος δήλωσε σ’ έναν άλλο που καυχιόταν με αξίωμα του φιλοσόφου, πως θα τον αναγνωρίσει ως φιλόσοφο, αν εκείνος θα υπομένει τις προσβολές ήρεμος και ατάραχος. Ο αποκαλούμενος φιλόσοφος για πολύ καιρό άκουγε τις προσβολές και τελικά με κοροϊδία είπε:
– Τώρα πίστεψες, πως πραγματικά είμαι φιλόσοφος;
Ο άλλος απάντησε:
– Θα το πίστευα, εάν θα σιωπούσες.


34c. Σκέψη

Στην διάρκεια των αιώνων δεν επιτρεπόταν στους στρατιώτες να έχουν σεξουαλικές σχέσεις. Γιατί; Επειδή αν επιτρέπεται στους στρατιώτες να έχουν σεξουαλικές σχέσεις, δε μαζεύουν αρκετό θυμό μέσα τους, δεν μαζεύουν αρκετή βία μέσα τους. Το σεξ τους ανακουφίζει, μαλακώνουν και ο μαλακός άνθρωπος δεν μπορεί να πολεμήσει.
Όσσο

Όπως το σώμα χρειάζεται τροφή, η ψυχή χρειάζεται αγάπη. Μπορείς να δώσεις στο παιδί όλες τις υλικές ανέσεις, αν όμως λείπει το αγκάλιασμα, το παιδί δεν θα γίνει ολοκληρωμένη οντότητα.
Όσσο

50% δράση, 50% αδράνεια. Αυτή είναι η σωστή ισορροπία. 50% σκέψη, 50% διαλογισμός. Αυτή είναι η θεραπεία.
Όσσο

Μην εγκαταλείπετε τον κόσμο! Να είσαστε μέσα στον κόσμο και όμως όχι από αυτόν τον κόσμο.
Όσσο

Η τρέλα είναι μια κατασκευασμένη διαδικασία αποφυγής των προβλημάτων, της πραγματικότητας, της αγωνίας και των καταστάσεων που προκαλούν άγχος.
Οι άνθρωποι αποφεύγουν με πολλούς τρόπους. Άλλος γίνεται αλκοολικός, άλλος θα παίρνει μαριχουάνα, άλλος θα παίρνει LSD. Και υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, που δεν είναι τόσο θαρραλέοι. Αυτοί αρρωσταίν0ουν. Θα έχουν καρκίνο, φυματίωση, παράλυση, ώστε να μπορούν να πουν στον κόσμο: «Τι μπορώ να κάνω; Εγώ είμαι άρρωστος».
Όσσο

Για τις γυναίκες, είναι αλήθεια ότι το 99% των ασθενειών τους, των νοητικών ασθενειών τους, βασικά είναι ανάγκη για αγάπη.
Όσσο

Η συγκέντρωση δεν έχει καμιά σχέση με τον διαλογισμό. Ο διαλογισμός είναι το ακριβώς αντίθετο της συγκέντρωσης.
Η Δύση δεν έχει γνωρίσει το διαλογισμό. Έχει παραμείνει εγκλωβισμένη μέσα στη συγκέντρωση – γι’ αυτό και όλη η επιστημονική πρόοδος και τεχνολογία – δεν έχει γνωρίσει όμως την εσωτερική επιστήμη της σιωπής, της ειρήνης, του να είναι κανείς φως μέσα στον εαυτό του.
Όσσο

Κάποια ενόχληση, κάποια δυστυχία… δεν ξέρεις τι ακριβώς είναι, αλλά έχεις ένα διαρκείς συναίσθημα ότι κάτι ουσιώδης λείπει, ότι έχεις τα πάντα κι όμως λείπει κάτι που μπορεί να δώσει νόημα στα πάντα. Το σπίτι σου είναι γεμάτο με όλους τους θησαυρούς του κόσμου, μα εσύ είσαι άδειος. Το βασίλειό σου είναι μεγάλο, εσύ όμως απουσιάζεις. Αυτή είναι η κατάσταση του σύγχρονου ανθρώπου. Γι’ αυτό, η διαρκής αίσθηση έλλειψης νοήματος, η αγωνία, η ανησυχία, η απαισιοδοξία.
Όσσο

Διαλογισμός σημαίνει παρατήρηση του νου.
Αν μπορείς να παρατηρήσεις το νου, απλώς να τον κοιτάξεις σιωπηλά, χωρίς να τον επικρίνεις, χωρίς να τον εκθειάζεις, χωρίς να τον κατηγορείς, χωρίς να τον κρίνεις καθόλου ούτε υπέρ ούτε κατά, απλώς παρατηρείς σαν να μην έχει καμιά σχέση μ’ εσένα…
Και το θαύμα του διαλογισμού είναι ότι και μόνο που τον παρατηρείς, ο νους σιγά-σιγά εξαφανίζεται.
Όσσο

Ελάχιστοι άνθρωποι αυτοκτονούν μονομιάς. Οι περισσότεροι έχουν αποφασίσει την αργή ζωή-αυτοκτονία. Πεθαίνουν σταδιακά, σιγά-σιγά.
Όσσο

Φαίνεται πως κάτι έχει πάει στραβά με τον άνθρωπο. Επειδή κανένα δέντρο δεν φαίνεται να ανησυχεί, κανένα ελεύθερο ζώο δεν αυτοκτονεί, κανένα ελεύθερο ζώο δεν γίνεται ομοφυλόφιλο.
Τζ. Χάξλεϊ

Φανατικά παράνομος, αντικανονικός, περιφέρεις τη μόνωση σου κι ανακαλύπτεις χωρίς να το ζητάς, χωρίς να το θέλεις, χωρίς να το περιμένεις, τον πιο άχρηστο, τον πιο αντικοινωνικό καρπό, την αλήθεια.
Ζ. Οικονόμου

Η φύση είναι το Υπέρτατο και δεν μπορεί να βελτιωθεί. Αν προσπαθήσεις να την βελτιώσεις, τη σακατεύεις, Έτσι κι εμείς σακατεύουμε κάθε παιδί με την κοινωνία, τον πολιτισμό, την ηθική, τη θρησκεία…
Η καλλιέργεια είναι αργό δηλητήριο, είναι αυτοκτονία.
Όσσο

Ο νους είναι η κοινωνία μέσα σου. Η κοινωνία είναι πονηρή. Δεν βρίσκεται μόνο έξω από σένα, έχει διεισδύσει βαθιά μέσα σου, είναι ο νους. Εκείνοι που γνωρίζουν είναι εναντίον του νου και υπέρ της φύσης, επειδή ο νους είναι κάτι τεχνητό, που φυτεύεται μέσα σου από την κοινωνία.
Όσσο

Να υπάρχεις σαν να μην υπάρχεις, χωρίς να στέκεσαι στο δρόμο κανενός.
Όσσο

Αν είσαι σοβαρός, νομίζουν πως είσαι σημαντικός. Αν γελάς κι ευχαριστιέσαι τη ζωή, νομίζουν πως είσαι βλάκας. Άσ’ τους να νομίζουν. Ας είσαι βλάκας, αλλά ν είσαι χαλαρός. Μην είσαι σοφός και ανήσυχος.
Όσσο

Κάπου ο άνθρωπος ξέφυγε από το δρόμο, όχι ένας συγκεκριμένος άνθρωπος, μα ολόκληρη η ανθρώπινη κοινωνία. Κάθε φορά που γεννιέται ένα παιδί, οι κοινωνία αρχίζει να το αλλάζει, να το ταιριάζει στο ανώμαλο πρότυπο, στο αφύσικο πρότυπο, που εξαιτίας του υποφέρουν όλοι.
Όσσο

Πρόσεχε τη στιγμή που σε εκτιμούν οι άλλοι! Περπατάς σε επικίνδυνο μονοπάτι. Αργά ή γρήγορα θα σε τιμωρήσουν. Όταν οι άνθρωποι μιλάνε για την επιτυχία σου, φυλάξου! Τότε η αποτυχία δεν είναι μακριά.
Όσσο

Όταν δεν είσαι ερωτευμένος, προσπαθείς να αποδείξεις με πολλούς τρόπους πως είσαι ερωτευμένος φέρνεις δώρα, μιλάς για αγάπη χωρίς σταμάτημα, μα όλες οι προσπάθειές σου λένε ακριβώς το αντίθετο.
Αν πραγματικά αγαπάς κάποιον, τότε δεν θα αναφέρεις καν πως τον αγαπάς. Αν ο άλλος δεν καταλαβαίνει την αγάπη σου χωρίς λόγια τότε αυτή η αγάπη δεν έχει καμιά αξία.
Όσσο

Το δικαστήριό σου, οι δικαστές σου, η κυβέρνησή σου, εξαρτώνται από σένα, από τη φύση σου. Όλες αυτές οι ανοησίες δημιουργήθηκαν εξαιτίας σου, κι αυτό γιατί είσαι πάντα έτοιμος να πολεμήσεις. Αν η κοινωνία γίνει στ’ αλήθεια φυσική, η κυβέρνηση θα εξαφανιστεί. Η κυβέρνηση είναι αρρώστια.
Όσσο

Φαίνεται πως με τον άνθρωπο κάτι δεν πήγε καλά.
Έχω τη γνώμη πως αν ρωτήσουμε τις μαϊμούδες, δεν θα πουν ότι ο άνθρωπος είναι εξέλιξη, αλλά πτώση από τις μαϊμούδες. Οι μαϊμούδες είναι δυνατότερες από εσένα, μπορούν να κάνουν ορισμένα πράγματα που εσύ δεν μπορείς να κάνεις: δεν μπορείς να σκαρφαλώσεις στο δέντρο όπως η μαϊμού, δεν μπορείς ούτε καν να τρέχεις στα τέσσερα. Είναι πιο ευτυχισμένες από σένα, χαίρονται τη ζωή περισσότερο από σένα. Τότε λοιπόν, τι κέρδισες με την εξέλιξη. Τα μηχανικά παιχνίδια σου; Τα πολυβόλα σου; Τις ατομικές βόμβες σου; Γιατί νομίζεις ότι αυτή είναι εξέλιξη, ανάπτυξη; Ρώτα τις μαϊμούδες. Θα γελάσουν και θα πουν πως είσαι κουτός.
Όσσο

Είσαι στρατιώτης και όταν σου λένε «Στρίψε δεξιά!» δεν χρειάζεται να το σκεφτείς, το σώμα απλά κινείται. Όταν αυτοί λένε «Στρίψε αριστερά!» το σώμα απλά κινείται. Τώρα είσαι ένας μηχανισμός. Και όταν λένε «Πυροβόλησε!» εσύ πυροβολείς. Το σώμα κινείται και η συνείδηση δεν μπλέκεται.
Όσσο

Η φιλοσοφία είναι μια στάση απέναντι στη ζωή. Στάση σημαίνει επιλογή. Και η επιλογή μπορεί να είναι μονάχα αποσπασματική. Ένας μύστης ποτέ δεν επιλέγει. Βλέπει το όλο χωρίς καμία επιλογή από τη πλευρά του. Αν επιλέγεις, αμέσως δημιουργείται πρόβλημα, επειδή η ζωή είναι γεμάτη αντιθέσεις.
Δεν επιλέγεις ποτέ και μη γίνεις φιλόσοφος.
Όσσο

Φυλάξου από όλες τις φιλοσοφίες, επειδή η βάση τους είναι ίδια. Εξαρτώνται από λέξεις, ενώ η πραγματικότητα δεν είναι μια λέξη. Κινήσου προς το αληθινό. Εσύ είσαι αληθινός, η ύπαρξη είναι αληθινή. Μη δημιουργείς ένα τοίχο από λέξεις ανάμεσα σε σένα και στην πραγματικότητα.
Όσσο

Οι ανάγκες μπορούν να εκπληρωθούν, οι επιθυμίες όχι. Η επιθυμία είναι μια ανάγκη που τρελάθηκε. Οι ανάγκες είναι απλές, έρχονται από τη φύση.
Όσσο

Η σύγχρονη βιομηχανική κοινωνία είναι σαν μια φανατική θρησκεία. Αφανίζουμε, δηλητηριάζουμε, καταστρέφουμε όλα τα συστήματα ζωής πάνω στη γη. Υπογράφουμε ακάλυπτες επιταγές που τα παιδιά μας δεν θα μπορούν να πληρώσουν… Ενεργούμε σαν να είμαστε η τελευταία γενιά στον πλανήτη. Αν δεν γίνει μια ριζική αλλαγή στην καρδιά, στο νου και στο όραμα, η γη θα καταλήξει σαν την Αφροδίτη, απανθρακωμένη και νεκρή.
Ζ. Α. Λουτσεμπέργκερ


34e. Δίστιχα και τετράστιχα

Ένα σπιτάκι απόμερο, στο δείλι, στον ελαιώνα,
μια καμαρούλα φτωχική, μια βαθιά πολυθρόνα,
μια κόρη που στοχαστικά τον ουρανό κοιτάει,
ω! μια ζωή που χάνεται και με τον ήλιο πάει!
Κ. Καρυωτάκης

Η χήρα

Έτσι μια μέρα έγραψε για μας τους δυο η μοίρα,
εγώ να είμαι ορφανός και συ να είσαι χήρα.
Έλα λοιπόν να σμίξομε, κι ο κόσμος ας σφυρίζει
υπέρ χηρών και ορφανών κανένας δεν φροντίζει.
Δ. Κόκκος

Οι έγνοιές του να σηκώσει κάποιο κύμα
με διαδρομή καρέκλα, καναπές και βήμα.
Του όχλου των ελπίδων ο υπηρέτης,
ο Αδόλφος Στάλιν του Ιλγίτς,
ο ηγέτης.
Αγνώστου


Κύριε, Εσύ που στα φτερά περιπατείς τ’ ανέμου
και των ωκεανών τις ράχες δρασκελίζεις,
Εσύ που τα πάντα γνωρίζεις και όλα τα εξουσιάζεις,
κάνε να λείψει από τον κόσμο μας
η θλίψη και η αγωνία,
που ‘γιναν σύντροφοι αχώριστοι του σημερινού ανθρώπου.
Σκόρπισε άφθονη στη Γη την ηρεμία
και στις ψυχές μας στείλε πλούσια τη χαρά,
– μα πάνω απ’ όλα στήριξε την κλονισμένη πίστη μας–
χαμόγελα ν’ ανθίσουν σ’ ολωνών τα χείλη
και χέρια να υψωθούν ευλαβικά
το Άγιο τ’ όνομα Σου να υμνούμε εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν.

Τίνος Αλασάκης



34h. Επιγραφές

Στον τοίχο
Με πάθος, σκέψη και λίγη φαντασία,
Εμπρός να καταστρέψουμε αυτή την κοινωνία.


Επιτάφιοι από λογοτέχνες

Πού
επιτάφιο επίγραμμα

Κουρασμένος οδοιπόρος, πού θα βρει
τη στερνή, να ξαποστάσει, κατοικία;
Με απάνω φλαμουριές κοντά στο Ρήνο
ή στο Νότο με σκεπή μια φοινικιά;

Άραγε σε μια ερημιά
ξένο χέρι μες στο χώμα θα με ρίξει
ή σε κάποια ακρογιαλιά
το κορμί μου η αμμουδιά θα το τυλίξει;

Τι με μέλει; Όπου και να ‘μια ο ουρανός
του Θεού θα με σκεπάζει, και τ’ αστέρια
θα σαλεύουν πάνωθε μου ολονυχτίς
νεκροκέρια.

Χάινριχ Χάινε
Μετάφραση Θρασύβουλου Σταύρου


Επιτάφιο

Κύριε, δε μπορεί να μη με πρόσεξες: Είμαι ο Άνθρωπος.
Είχα καλή τύχη. Είμαι ικανοποιημένος.
Ό,τι πεθύμησα ποτέ μου, πιο πολλά κι απ’ ό,τι θα μπορούσα να ποθήσω,
Τώρα τα ‘χω. Όλα μου ήρθαν βολικά.
Η ζωή με είχε πάντα του κλότσου και του μπάτσου.
Στριμωχνόμουν στη γωνιά μου ντροπιασμένος
Κι όμως με βλέπουν πάντα και γελάγανε μαζί μου.
Μα τώρα που δε φαίνομαι. Ήμουν ένας βλάκας
Και τώρα ξέρω κείνο που η σοφία δεν τολμάει να ξέρει.
Γιατί έμαθα το τίποτα. Ήμουνα σκλάβος και τώρα
Έχω απεριόριστη ελευθερία και πλούτη
Που δεν τα διανοήθηκε κανείς. Γιατί έχω το τίποτα.
Αναζητούσα την ομορφιά και λαχταρούσα τη γαλήνη
Και τώρα έχω την τελειότητα: τι λέω, είμαι εγώ η τελειότητα:
Είμαι το τίποτα, είμαι νεκρός.

Λάσελς Αμπερκρόμπι
Μετάφραση Β.

Στον τάφο της μητέρας σου
Στον τάφο της μητέρας σου θα πάω αργά το δείλι
να ρίξω μοσχολούλουδα, ν' ανάψω το καντήλι,
για να της πω το ευχαριστώ με μάτια βουρκωμένα
πού σ' έκανε τόσ' όμορφη, τόσο καλή για μένα!...
Ι. Πολέμης

Από τον «Επιτάφιο»
απόσπασμα
Γιε μου, σπλάχνο των σπλάχνων μου, καρδούλα της καρδιάς μου
πουλάκι της φτώχειας αυλής, ανθέ της ερημιάς μου,
Πώς κλείσανε τα ματάκια σου και δε θωρείς πού κλαίω
και δε σαλεύεις, δε γρικάς τα πού πικρά σου λέω;
Στη στράτα εδώ καταμεσής τ' άσπρα μαλλιά μου λύνω
και σου σκεπάζω της μορφής το μαραμένο κρίνο.
Φιλώ το παγωμένο σου χειλάκι πού σωπαίνει
κ' είναι σα να μου θύμωσε και σφαλιγμένο μένει.
Δε μου μιλάς κ' η δόλια εγώ τον κόρφο, δες, ανοίγω
και στα βυζιά πού βύζαξες τα νύχια, γιε μου, μπήγω.

Γλυκέ μου, εσύ δε χάθηκες, μέσα στις φλέβες μου είσαι.
Γιε μου, στις φλέβες, ολωνών, έμπα βαθιά και ζήσε…
Γ. Ρίτσος


34i. Χρησιμούλες

Οι καλύτερες χρησιμούλες

Μην πολεμάς με τίποτα και μην προσπαθείς να ξεφύγεις από τίποτα. Άσε τα πράγματα να πάρουν τη δική τους πορεία.
Όσσο